De allerlaatste stunt op gebied van vakantiekleding werd in Saint-Tropez bedacht door een Belgische dame (De Post 26 augustus 1962)

De allerlaatste stunt op gebied van vakantiekleding werd in Saint-Tropez bedacht door een Belgische dame (De Post 26 augustus 1962)
De allerlaatste stunt op gebied van vakantiekleding werd in Saint-Tropez bedacht door een Belgische dame (De Post 26 augustus 1962)

De allerlaatste stunt op gebied van vakantiekleding werd in Saint-Tropez bedacht door een Belgische dame (De Post 26 augustus 1962)

50 jaar geleden, te gast bij de Franstalig Zwitsers toneel- en filmacteur Michel Simon in zijn woning in de gemeente Noisy-le-Grand in Frankrijk (De Post 19 maart 1972)

50 jaar geleden, te gast bij de Franstalig Zwitsers toneel- en filmacteur Michel Simon in zijn woning in de gemeente Noisy-le-Grand in Frankrijk (De Post 19 maart 1972)
50 jaar geleden, te gast bij de Franstalig Zwitsers toneel- en filmacteur Michel Simon in zijn woning in de gemeente Noisy-le-Grand in Frankrijk (De Post 19 maart 1972)

Vandaag 60 jaar geleden, Koning Boudewijn en Koningin Fabiola te gast in Frankrijk voor een vierdaags staatsbezoek.

Vandaag 60 jaar geleden, Koning Boudewijn en Koningin Fabiola te gast in Frankrijk voor een vierdaags staatsbezoek.
Vandaag 60 jaar geleden, Koning Boudewijn en Koningin Fabiola te gast in Frankrijk voor een vierdaags staatsbezoek.
Vandaag 60 jaar geleden, Koning Boudewijn en Koningin Fabiola te gast in Frankrijk voor een vierdaags staatsbezoek.
Vandaag 60 jaar geleden, Koning Boudewijn en Koningin Fabiola te gast in Frankrijk voor een vierdaags staatsbezoek.

Vandaag 50 jaar geleden, de begrafenis van de Franse president Charles de Gaulle.

Vandaag 50 jaar geleden, de begrafenis van de Franse president Charles de Gaulle.
Vandaag 50 jaar geleden, de begrafenis van de Franse president Charles de Gaulle.
Vandaag 50 jaar geleden, de begrafenis van de Franse president Charles de Gaulle.
Vandaag 50 jaar geleden, de begrafenis van de Franse president Charles de Gaulle.

60 jaar geleden, te gast op het landgoed te Nohant in Frankrijk, waar kasteelvrouw, schrijfster en feministe avant la lettre George Sand woonde.

Op 11 december 1822, op achttienjarige leeftijd, werd George Sand uitgehuwelijkt aan baron Casimir Dudevant, een jongeman die zich al vroeg uit het leger had teruggetrokken en zijn tijd doorbracht als herenboer.

Sand was dit huwelijk niet echt uit liefde aangegaan, maar meer om te ontsnappen aan de druk van haar familie.

Het verschijnen van Jean-Pierre Aurélien de Sèze, advocaat-generaal te Bordeaux, zorgde voor instabiliteit in het huwelijk van George Sand.

Zij ontmoette hem voor het eerst in 1825.

Vijf jaar lang onderhielden zij een levendige briefwisseling.

Tijdens deze periode ontmoetten ze elkaar echter vrij zelden.

De relatie was platonisch, maar wist toch de jaloezie van Sands man op te wekken. De eerste scheuren in hun huwelijk manifesteerden zich. Sand realiseerde zich dat haar man meer interesse had voor zijn vee en de jacht dan voor haar.

Op zijn beurt vond baron Dudevant het moeilijk getrouwd te zijn met een vrouw die intellectueel duidelijk zijn meerdere was.

Al die tijd had George Sand ook een innige band met Stéphane Ajasson de Gransagne, die zij al sinds haar jeugd kende.

Hun relatie was steeds een onderwerp van roddel geweest, maar rond 1827 werden de roddels rond een buitenechtelijke relatie zo sterk dat men zelfs het vaderschap van haar dochter Solange (geboren op 13 september 1828) aan Gransange toeschreef.

Vanaf ongeveer 1830 tot aan haar dood schreef George Sand elke dag.

Toen zij in 1831 brak met haar man, trok zij samen met haar twee kinderen naar Parijs om zich aan de literatuur te wijden.

De romans die zij vervolgens schreef, voortaan onder het pseudoniem George Sand, vertoonden dezelfde romantische inslag: Valentine (1832) en Lélia (1833).

In deze jaren werd zij een graag gezien persoon in de Parijse literaire kringen.

Sainte-Beuve was gedurende een korte periode de vertrouwenspersoon van haar gevoelsleven én haar literair raadgever.

Zij had een kortstondige romance met Prosper Mérimée.

De ‘losbandige’ levenswandel van Sand en haar vele kortstondige romances zorgden voor heel wat schandaal. Bovendien kleedde ze zich als een man – zij droeg een broek en rookte pijp – wat haar eveneens tot onderwerp van gesprek maakte.

Sand ontmoette Alfred de Musset tijdens een diner in 1833.

Een tijd daarna begonnen de twee een amoureuze relatie. In 1833-34 maakten zij een reis naar Venetië.

Het paar kon het in eerste instantie uitstekend met elkaar vinden, maar geleidelijk aan irriteerden ze elkaar. Sand schreef gedurende grote delen van de dag, soms zelfs acht uur aan één stuk, en Musset zocht verstrooiing in cafés, bars en bij prostituees.

Toen Musset echter ziek werd, verpleegde Sand hem met de grootste zorg. Tegelijkertijd had zij een romance met de dokter die hem verpleegde, Pietro Pagello.

Toen Musset genezen was, keerde hij terug naar Parijs. Sand bleef in Venetië en kwam uiteindelijk ook naar Parijs terug, samen met Pagello.

De romance was echter een kort leven beschoren en Sand dong al vlug weer naar de aandacht van Musset, onder andere door haar haar af te snijden en het hem toe te sturen.

Musset gaf echter niet toe en vergaf haar haar ontrouw niet. Ze hadden voortaan wat men nu een knipperlichtrelatie zou noemen, maar in maart 1835 kwam het tot een definitief einde.

De relatie vormde de inspiratie tot het schrijven van twee werken van literair belang: La Confession d’un enfant du siècle van Musset en Elle et lui van Sand.

Tijdens haar verblijf in Italië schreef Sand ook nog de volgende werken: Leone Leoni, André, Le Secrétaire intime, Jacques, en Les Lettres d’un voyageur, die zij stuurde naar de Revue des Deux Mondes.

Na Musset volgde een meer duurzame relatie met Michel de Bourges, een advocaat die Sand ontmoette in april 1835.

De Bourges was een autoritair man, die haar fascineerde en haar politiek bewust maakte. Zij deelde zijn republikeinse passie en nam zelfs het risico om haar appartement tot een republikeinse verzamelplaats te maken.

Toch nam ze uiteindelijk afstand van deze oudere man, die overigens virieler was dan haar vorige minnaars. Hij had haar ontgoocheld toen hij een vurig pleidooi hield voor een radicale en bloedige revolutie.

Door haar sociaal engagement stond zij ook positief tegenover de Revolutie van 1848 en wierp ze zich in de politieke actie aan de zijde van de republikeinse politicus Alexandre Auguste Ledru-Rollin.

Toch ontgoochelde de revolutie haar tijdens het Junioproer en trok zij zich terug uit de politiek.

In de salons ontmoette Sand, die ook een grote liefde voor de muziek had, in 1836 haar volgende grote liefde: de Poolse componist-pianist Frédéric Chopin.

Maar tot een echte verhouding kwam het pas drie jaar later. Hun relatie was vrij discreet, aangezien Chopin de reactie van zijn familie vreesde.

Ze zou negen jaar duren, tot 1847, en zou nu als een latrelatie te boek staan.

De zomer van 1839 brachten ze door te Nohant.

Chopin bezat een gecompliceerd, egocentrisch karakter en had moeite met de socialistische vriendschapsbanden van Sand.

Bovendien stelde Maurice, Sands zoon, zijn moeders relatie met Chopin niet op prijs. Op zijn beurt was de componist juist erg ingenomen met Sands vrijgevochten dochter Solange.

Daarom was hij ontstemd toen hij vernam dat Sand had ingestemd met het huwelijk (in 1847) van haar dochter met de beeldhouwer Jean-Baptiste Clésinger, een vrij brutale, aan alcohol verslaafde man.

Kort daarop werd Chopin ziek.

Hij was niet in Nohant toen er een geweldige ruzie ontstond tussen Clésinger aan de ene kant en George Sand en Maurice aan de andere kant.

George Sand brak volledig met haar dochter en eiste van Chopin dat hij dat ook zou doen. Dat deed hij echter niet en op 24 juli 1847 pleitte hij in een brief aan George Sand voor een verzoening tussen haar en haar dochter.

In reactie hierop verbrak Sand in een brief van 28 juli de relatie die negen jaar had geduurd.

Chopin was niet de enige componist die door Sand werd bewonderd.

Zij had ook een grote bewondering voor Franz Liszt, die zij via Musset had leren kennen.

Sands laatste minnaar, die in 1849 haar leven binnenkwam, was Alexandre Manceau.

Manceau, die door Sands zoon Maurice aan haar werd voorgesteld, werd Sands privésecretaris en later ook haar geliefde. Maurice kon echter maar moeilijk Manceaus rol in het leven van zijn moeder verteren.

Sand zou echter Manceau trouw blijven en hem tijdens zijn ziekte verzorgen tot diens dood op 21 augustus 1865.

Sand onderhield ook nauwe vriendschapsbanden met de actrice Marie Duval, wat leidde tot nooit bewezen geruchten over een lesbische relatie.

Sand stierf uiteindelijk in 1876, 71 jaar oud, op haar landgoed.George Sand maakte deel uit van de eerste generatie schrijvers die daadwerkelijk van hun pen konden leven in de negentiende eeuw.

Deze generatie omvatte schrijvers als Honoré de Balzac, Victor Hugo, Alexandre Dumas père en Eugène Sue.

Sand was de enige vrouw in dit selecte gezelschap.

60 jaar geleden, te gast op het landgoed te Nohant in Frankrijk, waar kasteelvrouw, schrijfster en feministe avant la lettre George Sand woonde.
60 jaar geleden, te gast op het landgoed te Nohant in Frankrijk, waar kasteelvrouw, schrijfster en feministe avant la lettre George Sand woonde.
60 jaar geleden, te gast op het landgoed te Nohant in Frankrijk, waar kasteelvrouw, schrijfster en feministe avant la lettre George Sand woonde.
60 jaar geleden, te gast op het landgoed te Nohant in Frankrijk, waar kasteelvrouw, schrijfster en feministe avant la lettre George Sand woonde.

70 jaar geleden, te gast in het droomkasteel ‘Le Palais Idéal’ van de postbode Cheval.

In het plaatsje Hauterives in de Drôme staat een exotisch bouwsel dat iets weg heeft van de tempels van Angkor.

Geen hoek van Le Palais Idéal is recht en de muren zijn versierd met de vreemdste stenen, schelpen, exotische dieren en wezens.

Dit is het aandoenlijke levenswerk van Facteur Cheval, een postbode die in 1879 zijn voet stootte tegen een gek uitziende steen.

Hij voelde een roeping en besloot het paleis van zijn dromen te bouwen, speciaal voor zijn jonge dochter.

In 30 jaar (en totaal 90.000 manuren) verrees een heus paleis met verwijzingen naar bouwstijlen uit alle continenten.

Want postbode Cheval vond zijn inspiratie op de ansichtkaarten die hij bezorgde.

In zwart-foto’s van hindoe-tempels, moskeeën en Egyptische grafkamers.

Verleden jaar kwam de Franse film L’Incroyable destin du Facteur Cheval uit.

In de film zien we hoe Facteur Cheval die een hoop te verduren krijgt in zijn leven.

Zo verliest hij de ene na de andere geliefd.

Maar zijn paleis blijkt een soort reddingsboei, een reden om door te gaan, ook al begrijpt alleen zijn dochter waar hij mee bezig is.

Een mooi moment in de film is als zijn vrouw (Laetitia Casta) naar hem lacht, als hij een eerste lintje krijgt van de burgemeester.

Jarenlang vond zij zijn project net zo vreemd als de andere dorpsbewoners. Maar nu realiseert ze zich trots dat mensen van verre komen om zijn paleis te bewonderen.

Facteur Cheval is ineens geen lokale gek meer, maar de held van een eenvoudig dorpje in de Drôme.

Bijna een eeuw na zijn dood blijft dat een hele mooie reden om zijn Palais Idéal eens te bezoeken.

Le Palais Idéal en het museum over Facteur Cheval in Hauterives is dagelijks open en de inkom is €8 (volw.) en €5 (kinderen). Meer informatie: www.facteurcheval.com. (Diverse bronnen,Sabine Dekker, Wikipedia en Foto’s 1 tot en met 5 afkomstig uit het Tijdschrift Ons Volk november 1949, Foto 6 en 7 Facteur Cheval en zijn gezin )

Vandaag 15 jaar geleden, de hoogste brug ter wereld geopend door de toenmalige president Jacques Chirac.

Het viaduct van Millau bestaat uit acht overspanningen, ondersteund door zeven betonnen pijlers.

De middelste stukken overspannen 342 meter, de uiterste overspanningen 204 meter.

De brug ligt 270 meter boven de rivier de Tarn. De lengte is 2460 meter.

Er zijn zeven enorme brugpijlers gebouwd, waarvan de hoogste 343 meter de lucht in reikt, iets hoger dan de Eiffeltoren.

Dit is de hoogste brugpijler ter wereld. (in constructiehoogte, d.w.z. de hoogte van de brugpijlers).

Het brugdek is 32 meter breed, en heeft in beide rijrichtingen twee rijstroken en een vluchtstrook.

Het viaduct is een van de grootste voertuigenbruggen ter wereld, bijna tweemaal zo groot als de vroegere Europese recordhouder, de Europabrücke in Oostenrijk. (diverse bronnen en Wikipedia)

60 jaar geleden, de schrijfster Sonia de Borodesky en haar strijd om de eerste vrouwelijke visser te worden in Frankrijk.

We kunnen het ons moeilijk voorstellen, maar 60 jaar geleden was er nog een wet uit de zeventiende eeuw in Frankrijk die nog steeds geldig was.

Die namelijk vrouwen verbood om aan boord te komen van vissers-, handels- en oorlogsschepen.

Jean-Baptiste Colbert die in de zeventiende eeuw politicus was ten tijde van Lodewijk de veertiende en de opdracht kreeg om niet allen te zorgen voor de koninklijke financiën, maar ook beheerder was van vrijwel alle andere regeringsdepartementen, zoals handel, marine, koloniën en kunst.

Hij was het dan ook, die deze wet uitvaardigde om vrouwen te verbieden aan boord te komen van deze boten.

Sonia de Borodesky daagde de Franse staat uit, door zich in te schrijven als leerling in de Nationale School van de Koopvaardij.

Zij was toen de eerste vrouwelijke leerling van deze school.

Na haar studies die ze met succes beëindigde, confronteerde ze de staat verder met deze discriminatie.

Dankzij haar strijd, besliste het parlement om deze wet Colbert te ontbinden op 28 januari 1963.

Buiten haar job als visser, schreef ze romans, essays en gedichten.

In 1959 was haar autobiografisch boek La Houle een bestseller in Frankrijk en dankzij vertalingen ook in de rest van de wereld.

Ze kreeg ook de Maryse Bastié prijs.

Twintig jaar geleden, stierf deze moedige vrouw (1926-1999) (Diverse bronnen, Wikipedia, Foto’s november 1959)

Sonia de Borodesky

40 jaar geleden de zelfmoord of moord van de Franse minister Robert Boulin

Hij had begin ­jaren 80 premier van Frankrijk moeten worden, maar Robert Boulin (59) pleegde totaal onverwacht zelfmoord.

Zo luidt toch de officiële doodsoorzaak.

Vandaag geloven nog weinig Fransen die uitleg.

Volgens dochter Fabienne staat het ­onderzoek bol van de sabotage en werd haar vader uit de weg geruimd.

Veertig jaar en talloze complottheorieën later ­heropent justitie de zaak.

Al bijna veertig jaar beroert het dossier rond de dood van Robert Boulin de Franse gemoederen.

Het heeft aardig wat weg van het Bende van Nijvel-dossier: over de daders bestaan de wildste complottheorieën, en telkens wanneer justitie in de buurt van een doorbraak lijkt te komen, blijkt het ­bewijs flinterdun.

Maar dankzij het doorzettingsvermogen van dochter Fabienne Boulin, intussen zelf in de zestig en dus ouder dan haar vader ooit is geworden, willen onderzoeksrechters het dossier nogmaals uitspitten.

‘Het is tijd om de hele puzzel te leggen’, klinkt het in Franse media.Terug naar 30 oktober 1979, de dag waarop het lichaam van Boulin werd ontdekt in een vijver in een bos nabij Versailles.

Binnen enkele uren lag de doodsoorzaak al vast.

Boulin zou de avond ervoor het water zijn ingewandeld, een overdosis slaapmiddelen hebben genomen en verdronken zijn in de nauwelijks vijftig centimeter diepe plas.

Een afscheidsbrief in de bus van politieke collega’s en Franse redacties nam iedere ­mogelijke twijfel weg. ‘Ik verkies de dood boven de verdenking’, stond er te lezen.

Boulin was kort voordien verwikkeld geraakt in een media­geniek fraudeschandaal. Vooral het weekblad Le Canard enchaîné publiceerde de ene anonieme brief na de andere die Boulin linkte aan oplichter Henri Tournet.

Die man sjoemelde met de verkoop van gronden.

Boulin zou dat geweten en toegedekt hebben.

Zo zou hij 2 hectare bouwgrond in Ramatuelle aan de baai van Saint-Tropez kunnen kopen hebben aan de prijs van 55000 Franse Franc (8384 euro)

De anonieme lekken fnuikten de tot dan toe onberispelijke carrière van de minister.

Op zijn 59ste gold hij als een van de meest gerenommeerde Franse politici. Hij had gediend in het verzet en was al minister sinds 1961, achtereenvolgens onder Charles de Gaulle, Georges Pompidou en Valéry Giscard d’Estaing.

Die laatste zag in hem de geknipte kandidaat om premier te worden. Zodoende zou de premier Barre vervangen worden door Boulin.

Die toen minister van arbeid was en veel steun genoot van de vakbonden. Zeer tegen de zin van onder meer de latere president Jacques Chirac.

Kort na Boulins ‘zelfmoord’ doken geruchten op dat er meer aan de hand was. De minister bleek al snel niets verkeerd gedaan te hebben in de fraudezaak rond Tournet.

De schadelijke geruchten zouden door gaullistische rivalen – aanhangers van De Gaulle, onder wie Chirac – de wereld in zijn gestuurd.

Het was ook de tijd dat de gewelddadige gaullistische militie Service d’Action Civique (SAC) furore maakte.

De familie begon te twijfelen, vroeg en kreeg begin jaren 80 een tweede onderzoek.

Bij een nieuwe lijkschouwing kwam aan het licht dat heel Boulins lichaam, ook zijn gezicht, verminkt was.

Rond zijn polsen zaten striemen.

Later getuigde een wetsdokter dat de verwondingen suggereerden dat een geboeide Boulin in een kofferbak was geduwd.

In de daaropvolgende jaren vielen de nabestaanden van de ene verbazing in de andere.

Uit bloedstalen bleek dat Boulin geen slaapmiddelen maar valium had genomen.

Wat verdrinking in een ondiepe poel onwaarschijnlijk maakt omdat je van valium niet bewusteloos raakt.

Die bloedstalen gingen echter verloren.

Toen onderzoekers dan maar zijn longen wilden onderzoeken op sporen van verdrinking, bleken die samen met de tong en het strottenhoofd verdwenen te zijn.

Ondanks de vele onregelmatigheden in het dossier, volgens dochter Fabienne meer dan zeventig, werd de zaak begin ­jaren 90 opnieuw geklasseerd.

Ze bleef klachten indienen en wanneer enkele jaren geleden getuigen van toen begonnen te vertellen, kreeg justitie opnieuw interesse.

De spoedarts die als eerste ter plaatse was, verklaarde dat Boulin met zijn hoofd boven water op handen en knieën lag en niet als typische drenkeling.

Waarom hij dat toen niet vertelde?

‘We werden meteen van het onderzoek gehaald. We waren duidelijk niet welkom.

’Een tweede getuige had Boulin enkele uren voor zijn dood op de passagiersstoel van zijn Peugeot zien zitten.

Naast hem zat iemand aan het stuur en op de achterbank zat nog een derde persoon.

Wou Boulin een boekje opendoen over de gaullisten binnen zijn partij Rassemblement pour la République, de voorloper van Les Républicains?

Zijn intussen overleden vrouw herinnerde zich hoe hij enkele uren voor zijn dood het huis verliet met papieren onder de arm.

‘Tot straks, hoop ik’, waren zijn laatste woorden.

Van die papieren ontbreekt elk spoor. Enkel een leeg mapje met daarop ‘niet openen zonder mijn toestemming’ werd teruggevonden op de achterbank van de Peugeot, die aan de oever geparkeerd stond.

In de asbak vond de recherche sigarettenpeukjes terwijl de minister enkel sigaren rookte.

Nu de politieke machtshebbers van toen overleden of op hoge leeftijd zijn, hoopt Frankrijk ­eindelijk te achterhalen wie die ­sigaretten rookte en dus aanwezig was op het moment dat Boulin ‘zelfmoord’ pleegde.

Vraag is of er na veertig jaar nog voldoende puzzelstukjes overblijven om de zaak op te losse (Diverse bronnen,Anton Goegebeur, Wikipedia en Foto 6 makelaar Tournet, Foto 7 Ramatuelle bouwgrond waar hij later ook zijn villa opbouwde) en Foto 9 Boulin en Barre)

70 jaar geleden de rechtszaak van de eeuw, tussen Victor Kravchenko en de Franse Communistische partij.

Victor Kravchenko ontvluchtte in april 1944 de Sovjet­unie, en wel te Washington waar hij sinds augustus 1943 ver­bleef als lid van de Sovjetrussische delegatie die in de Verenigde Staten producten en materialen inkocht. Hij was toen 39 jaar oud en had als ingenieur in de jaren dertig carrière gemaakt in de zware industrie. In 1946 verscheen I Chose Freedom, zijn autobiografie die in ‘het Vrije Westen’ een bestseller werd.Het boek paste perfect in de beginjaren van de Koude Oorlog. Hier legde iemand die het weten kon gedetailleerd maar onopgesmukt uit wat het maatschappelijk systeem van de Sovjet­unie onder Stalin was en hoe het werkte. (uitgebreide onthullingen over collectivisatie in de Sovjet-Unie , het Sovjet-gevangeniskampsysteem en het gebruik van strafarbeid)Om precies die reden werden Kravchenko en zijn boek fel bestreden, door communisten, fellow-travellers en afstandelijke, genuanceerde beschouwers van de wereldpolitiek, liefhebbers van het ‘enerzijds-anderzijds’ onder alle omstandigheden. Les lettres françaises had in november 1947 geschreven dat I chose freedom gefabriceerd was door de Amerikaanse OSS (de voorgan­ger van de CIA) en geheel uit leugens bestond. Ook een aanval op het personage van Kravchenko door het Franse communistische weekblad Les Lettres Françaises resulteerde erin dat hij hen aanklaagde wegens smaad in een Frans hof. Het uitgebreide proces van 1949 met honderden getuigen werd het “proces van de eeuw” genoemd.Bron van deze aantijging was een oud-agent van de OSS, Sim Thomas. Sim Thomas is nimmer gevonden; dertig jaar later bekende de toenmalige directeur van Les lettres françaises dat Thomas niet had bestaan en dat het interview met hem een falsificatie was. Dit artikel was het hoogtepunt in een lastercampagne die de walm van groezelige onbetrouwbaarheid heeft opgeroepen die altijd om Kravchenko en zijn boek is blijven hangen.De rechtbank gaf alle ruimte aan aangeklaagde en klager om hun zaak met getuigenverklaringen te ondersteunen. Beiden maakten daarvan ruimschoots gebruik, vooral Les lettres franç­aises. Een stemming werd geschapen waarin Kravchenko van aanklager aangeklaagde leek te zijn geworden. Nobelprijs­win­naar professor Joliot-Curie, fameuze fellow-travellers als de Rode Deken van Canterbury en de Labour-parlemen­tariër Konni Zillia­cus, vier oud-ministers, verzetshelden, de Franse generaal Petit, Roger Garaudy – zij allen kwamen vertellen dat Kravchenko loog, dat er in de Sovjetunie geen slavenarbeid en geen concentratiekampen bestonden en ook niet zouden kunnen bestaan. Het niveau van verweer lag op het niveau van aantijgingen dat Kravchenko voor Hitler had gewerkt – een aantijging die werd waargemaakt met de constatering dat zijn boek in afleveringen was verschenen in de kranten van het Hearst-syndicaat. Welnu, in die kranten waren voor de oorlog ook artikelen van Goering gepubliceerd!Moskou doet mee: de eerste vrouw van Kravchenko wordt naar Parijs gestuurd om tegen hem te getuigen. Ze wordt overhaast teruggehaald als ze in elkaar stort na een kruisverhoor waarin haar ontkenning dat haar vader is gedeporteerd wordt ontzenuwd. Een oorlogsheld van het Rode Leger als generaal Roedenko, aanklager bij de Neurenbergse Processen, vergaat het in de getuigenbanken niet veel beter.Maar de getuigen van Kravchenko hebben het ook niet gemakkelijk. Margarete Buber-Neumann, de weduwe van de vermoorde Duitse communistenleider Heinz Neumann, die de concentratiekampen van zowel Stalin als Hitler had overleefd en daarover uit de eerste hand kon berichten, werd gevraagd wat haar als Duitse bezielde, om voor een Franse rechtbank nazistische gruwelpropaganda te vertellen over de Sovjet-Unie, waarvan de troepen haar notabene uit Ravensbrück hadden be­vrijd!Kravchenko won zijn zaak. Maar de schadevergoeding die hem – in hoger beroep – werd toegekend bedroeg het symbolische bedrag van één (oude) franc. Les lettres françaises had vol­gens het vonnis Kravchenko geen ‘verrader’ mogen noemen, maar het stond het blad vrij ‘d’exprimer la juste et sévère réprob­ation qui accompagne toujours du point de vue national celui qui abandonne son pays ainsi que sa mission’. De rechtbank achtte zich incompetent over de aard van het Sovjetrussische regime te oordelen, maar vond wel dat Kravchenko in zijn boek de grote economische presta­ties van dat land had genegeerd. Dat stempelde J’ai choisi la liberté minder tot een historisch document dan tot een pam­flet, meldde het vonnis.Uiteindelijk lijkt het proces waarin de authenticiteit en waarheidsgetrouwheid van zijn boek overduidelijk werden bewe­zen, hem niets te hebben geholpen. In haar autobiografie tekent Simone de Beauvoir over Kravchenko en het proces aan: ‘un homme douteur, menteur et vénal, ses témoins suspects, bref, une opération anticommuniste organisée par Washing­ton’. Haar oordeel was lange jaren symptomatisch voor dat van vooruitstrevende intelligentsia, niet alleen die in Frankrijk. Zelfs Camus moest niets van hem hebben: ‘De vrijheid kiezen, dat is niet op de manier van Kravchenko profiteur van de bourgeoisie worden in plaats van van het Sovjetregime’. Geschreven in 1953.Met Kravche­nko is het triest afgelopen. Zijn volgende boek werd geen bestseller; in 1952 vertrekt hij naar Peru, waar hij in de mijnbouw een fortuin vergaart en nog sneller verspeelt. Terug in New York leidt hij een eenzaam leven. Als Victor Kravchenko op 24 februari 1966 zelfmoord pleegt in een New Yorkse hotel­kamer waar hij onder de naam ‘Peter Martin’ ver­blijft, wordt in niet eens de slechtste kranten van het Westen de roddel en achterklap over hem en zijn boek nog eens herhaald.(Diverse bronnen, Bart Tromp en Wikipedia )

Victor Kravchenko
Victor Kravchenko tijdens de rechtszaak